Lęk i strach, wydają się nam często tymi samymi emocjami i wielokrotnie używamy tych nazw zamiennie. W dzisiejszym artykule przyjrzymy się dokładniej obydwóm emocjom, aby pokazać, że pojawienie się lęku i pojawienie się strachu, występują w zupełnie różnych sytuacjach.
Strach jest stanem, w którym możemy wyróżnić obiekt naszych obaw. Najczęściej pojawia się bezpośrednio w sytuacji zagrożenia, kiedy nasze ciało przygotowuje się na jedną z dwóch możliwych reakcji – ucieczkę lub walkę z obiektem strachu. Strach możemy odczuwać na widok pająka lub podczas publicznego wystąpienia.
Lęk natomiast, jest stanem dotyczącym bardziej subiektywnego odbioru sytuacji – nie dotyczy bezpośredniej ekspozycji na zagrożenie, może również nie mieć wyraźnego źródła. Pojawia się na skutek naszych obaw, uprzedzeń, przeżytych traum lub zmartwień, które wydają się nam nie do pokonania. Przykładem lęku jest sytuacja, w której wyobrażamy sobie, jak niekorzystnie wypadniemy podczas rozmowy kwalifikacyjnej.
Wartym wspomnienia, są także reakcje fizjologiczne naszego organizmu, które w przypadku strachu i lęku, są wyjątkowo do siebie podobne:
- rozszerzone źrenice – w celu wyostrzenia wzroku
- przyspieszony oddech – żeby dotlenić organizm
- zwiększone tętno – aby więcej krwi dopłynęło do mózgu i mięśni
- wzrost adrenaliny – by dodać energii do działania
- wydzielanie endorfin – w celu zniwelowania odczuwania bólu
Nasze ciało doskonale zatem przygotowuje nas do ucieczki lub ataku w sytuacji zagrożenia.
Wiele osób celowo naraża się czasem na sytuacje związane z odczuwaniem strachu – oglądają horrory czy korzysta z ryzykownych atrakcji w parkach rozrywki. Dlaczego? Otóż podczas odczuwania strachu, w naszym organizmie wydziela się adrenalina, która w rzeczywistości odpowiada na poczucie ekscytacji. Po zakończeniu aktywności, można natomiast odczuć błogą ulgę i przyjemność. Strach da się zatem lubić!
Zwracamy jednak uwagę, że przeciwnie do strachu, tak lęk, może przybrać postać ataków paniki, które nie są związane z przyjemnością, a znacznym dyskomfortem oraz licznymi negatywnymi konsekwencjami. Podczas ataku paniki silnie wzrasta ciśnienie tętnicze krwi, oddech staje się przyspieszony, znacznie wzrasta tętno, a serce zaczyna kołatać. Odczuwa się także ucisk w klatce piersiowej, szum w uszach czy zawroty głowy. Bardzo często występują problemy z oddychaniem i nadmiernym poceniem się.
W przypadku odczuwania nadmiernego lęku, wizyta u specjalisty z zakresu zdrowia psychicznego, może okazać się niezwykle pomocna.