W dzisiejszym artykule z cyklu #popsychologicznemu, przybliżamy temat badań, które mogą być wykonane w gabinecie psychologa.
Wbrew powszechnemu przekonaniu, profesjonalna diagnoza psychologiczna, nie ogranicza się wyłącznie do przeprowadzenia wywiadu. Owszem, wywiad często jest najbardziej skuteczną metodą diagnostyczną, jednakże w wielu przypadkach specjaliści decydują się również na wykorzystanie testów psychologicznych. Czy takie metody są skuteczne? Do czego służą i co badają? Czy można im ufać? Spieszymy z odpowiedzią!
Profesjonalne testy psychologiczne są narzędziami, które badają różne aspekty funkcjonowania człowieka. W zależności od rodzaju testu, mogą one służyć do oceny:
- Ogólnego rozwoju intelektualnego
- Opisu konkretnych cech osobowości
- Umiejętności poznawczych
- Objawów zaburzeń psychicznych
Testy te są dostosowane do różnych grup wiekowych, co pozwala na dokładne badanie zarówno dzieci, jak i dorosłych.
Testy psychologiczne, mają precyzyjnie zweryfikowaną trafność oraz rzetelność, co dowodzi ich wiarygodności. Otrzymane wyniki stanowią podstawę do wnioskowania na temat zasobów, jak i deficytów badanego, często również są wskazaniem do dalszego leczenia lub obserwacji konkretnych cech lub objawów.
Wśród najpopularniejszych testów psychologicznych możemy wyróżnić m.in.:
- KORP – Karty Oceny Rozwoju Psychoruchowego - test bada przebieg i poziom rozwoju dziecka do 9 roku życia, zarówno w ujęciu poznawczym, komunikacyjnym, jak i motorycznym
- Stanford – Binet 5 - test inteligencji oraz zdolności poznawczych dla dorosłych oraz dla dzieci od 2 roku życia
- SCID – 5 - kwestionariusz do diagnozy dziesięciu zaburzeń osobowości przedstawionych w DSM-V dla osób dorosłych, składający się z 567 pytań
- EPQ-R - test wg teorii wymiarów osobowości Eysencka dla osób dorosłych, składający się ze 106 pytań
- NEO-PI-R - test cech osobowości dla osób dorosłych, składający się z 240 pozycji
- ADOS-2 - kompleksowa i specjalistyczna diagnoza kliniczna autyzmu
- Ocena rozwoju psychomotorycznego dziecka - przeznaczona dla dzieci od 1 miesiąca do 9. roku życia
- Ocena gotowości szkolnej (z elementami integracji bilateralnej, poziomem rozwoju motoryki dużej i małej, w tym grafomotoryki)
- Określenie przyczyn niepowodzeń edukacyjnych u dzieci i młodzieży w wieku szkolnym
- Diagnoza specyficznych trudności w uczeniu się, tj dysleksja, dyskalkulia, dyspraksja
- Ocena poziomu rozwoju językowego dziecka oraz przyczyn zaburzeń mowy
Poziom miarodajności wyników, zależy w dużej mierze od samoopisu osoby badanej, dlatego bardzo ważne jest, aby udzielane odpowiedzi były szczere i zgodne ze stanem faktycznym - próba zakłamania lub zatajenia faktów na swój temat, może drastycznie wpłynąć na wynik badania. Arkusze pytań oraz klucze odpowiedzi testów, są natomiast ściśle chronione w celu uniemożliwienia ich rozpowszechnienia – z tego powodu przeprowadzać badanie mogą wyłącznie wykwalifikowani specjaliści.
W celu wykonania testów psychologicznych nie trzeba posiadać skierowania od lekarza. Podczas rozmowy z psychologiem, warto wskazać jakie obszary chcielibyśmy zbadać lub podzielić się obawami dotyczącymi swojego zdrowia psychicznego. Każdorazowo po badaniu, otrzymane wyniki są szczegółowo omawiane z osobą badaną.
