Terapia Schematu (ang. Schema Therapy) stworzona została z myślą o osobach, u których zdiagnozowano zaburzenia osobowości, najczęściej występujące także z przewlekłymi zaburzeniami klinicznymi...
Cześć!
Dobrze, że jesteś.
Najpewniej dlatego, że szukasz informacji na temat Terapii Schematu? A może po prostu byłeś ciekawy, czym jest taka terapia? Usiądź wygodnie, zaraz spróbujemy wszystko wytłumaczyć.
W tym miejscu możesz wybrać, czy prześledzić cały artykuł, czy od razu skierować się do interesującego Cię punktu, z tych które tutaj omówimy:
- Pochodzenie metody i jej ugruntowanie w psychoterapii.
- Czy Terapia Schematu to metoda dla mnie?
- Jak wygląda terapia?
- No dobrze, chcę spróbować - jak zacząć?
- Pochodzenie metody i jej ugruntowanie w psychoterapii
Terapia Schematu (ang. Schema Therapy) stworzona została z myślą o osobach, u których zdiagnozowano zaburzenia osobowości, najczęściej występujące także z przewlekłymi zaburzeniami klinicznymi (np. nawracającą depresją, zaburzeniami lękowymi, zaburzeniami odżywiania itd.). Metoda należy do tzw. trzeciej fali Terapii Poznawczo-Behawioralnej (CBT).
Nie jesteśmy na uczelnianym wykładzie, dlatego w najbardziej przystępnym ujęciu powiedzieć można, że Terapia Poznawczo-Behawioralna, cechuje się mocno ustrukturyzowanym stylem, wymaga współdziałania terapeuty i pacjenta, ma jasno określone cele i najczęściej jest krótkoterminowa. Ze względu na swoją dużą skuteczność jest obecnie chętnie proponowana przez specjalistów i lubiana przez odbiorców, czyli pacjentów. Okazuje się jednak, że nie zawsze jest metodą wystarczającą. Na przykład, gdy rozpoznanie (tak jak wspomnieliśmy wyżej) jest złożone. W takich wypadkach specjalista zdecyduje o wykorzystaniu Terapii Schematu.
W praktyce zarówno terapeuta jak i pacjent, zwracać będą dużą uwagę na przymierze terapeutyczne oraz relację terapeutyczną. Terapia Schematu integruje założenia terapii CBT, psychodynamicznej oraz Gestalt. To wszechstronny model, w dużej mierze oparty jest na podejściu poznawczym i przystępny w swojej narracji. W trakcie pracy sięga się “głębiej” by odkryć i zrozumieć wczesne nieadaptacyjne schematy. Terapia ta daje nadzieję na poradzenie sobie z przewlekłymi problemami, trudnościami w bliskich związkach, bolesnymi wspomnieniami i wzorcami zachowań z dzieciństwa.
Czy Terapia Schematu to metoda dla mnie?
Jeśli masz wrażenie, czy nawet konkretne dowody na to, że w Twoim życiu pewne sytuacje powtarzają się bez końca (np. wchodzisz w relację z podobnymi do siebie osobami, relacje te nie są satysfakcjonujące, a czasem nawet potrafią być krzywdzące). Myślisz, że “przecież zawsze tak było”, ale jednocześnie otoczenie często daje Ci do zrozumienia, że Twoje sposoby radzenia sobie z trudnymi sytuacjami “nie są w porządku” lub sam widzisz w nich elementy autodestrukcji...
W szkole lub w życiu zawodowym od lat zmagasz się z tymi samymi trudnościami i nie potrafisz samodzielnie odpowiedzieć sobie na pytanie “co jest przyczyną i jak temu zaradzić?”. Funkcjonujesz poniżej swoich możliwości, a ogólna jakość życia wydaje Ci się dużo niższa niż byś sobie tego życzył...
We wcześniejszych latach korzystałeś już z terapii, ale nawet zakończona z sukcesem nie pozwoliła uporać się z wciąż powracającymi wzorcami zachowań...
Odpowiedź brzmi - tak!
Jak wygląda terapia?
Przede wszystkim, jak każda terapia, jest indywidualna i opiera się na Twoich celach, korzystać będzie z Twoich doświadczeń i wymaga Twojego zaangażowania. To ważne, bo zdarza się, że w trakcie razem z terapeutą napotkacie na różne przeszkody, wtedy warto wrócić pamięcią do tych słów - jesteś ważny dla sukcesu swojej terapii, tak jak Twoja terapia nie ma szansy się udać bez Ciebie!
Razem z terapeutą, odnosić się będziecie do podstawowych i uniwersalnych potrzeb emocjonalnych. Wszyscy posiadamy takie potrzeby! Należą do nich: bezpieczne przywiązanie do innych (opieka, troska, akceptacja), autonomia wraz z kompetencją i poczuciem tożsamości, wolność do wyrażania swoich prawdziwych potrzeb i emocji, spontaniczność i zabawa oraz realistyczne granice i umiejętność samokontroli.
Gdy będziecie pochylać się nad Twoim przypadkiem okazać się może, że nie wszystkie z tych potrzeb były w dzieciństwie zaspokajane. To właśnie wtedy w naszym życiu tworzą się nieadaptacyjne schematy. Schematy działają tak, by stale podtrzymywać nasze poczucie logiki procesu poznawczego. Działają jak “skróty”, które szybko pozwalają nam zinterpretować, co “wydaje się” prawdziwe i tym samym oszczędzić czas na drobiazgową analizę każdej informacji. Gdy nasze schematy działają poprawnie, faktycznie życie staje się prostsze. Czasem jednak, w wyniku doświadczeń, ocena sytuacji jest prowizoryczna, często niedokładna lub zniekształcona. Takie właśnie “błędy” naszego logicznego systemu sprawiają, że w naszym życiu wciąż odtwarzają się te same, trudne, sytuacje.
Terapeuta jest więc osobą, która pomoże rozwikłać poplątane ścieżki łączące przeszłość z teraźniejszością. Na bazie Waszej wspólnej wiedzy stworzycie nową “instrukcję obsługi” Ciebie i Twojego świata. Do tego celu terapeuta może wykorzystać szereg technik. Mogą to być ćwiczenia wyobrażeniowe w trakcie sesji, prace własne do wykonania w domu, wspólnie uzgodnione eksperymenty behawioralne. Nie wszystkie będą łatwe, ale uwierz mi - warto! Wiele problemów, które nawarstwiły się przez lata wymagać będą czasu, byś mógł zrozumieć i wprowadzić zmiany. Terapia Schematu to zazwyczaj proces, który w praktyce zajmuje od roku do dwóch lat pracy, systematycznych spotkań minimum raz w tygodniu.
Dlaczego warto systematycznie pracować do samego końca? W kolejnych etapach pracy będziesz mógł sam wpływać na to co się z Tobą dzieje, odzyskasz prawo jazdy, by samodzielnie kierować własnym życiem. Rozumiejąc przeszłość i teraźniejszość będziesz wiedział dokąd chcesz dojechać!
No dobrze, chcę spróbować - jak zacząć?
W Centrum Sensum terapeutą wykorzystującym Terapię Schematu oraz pracującym w nurcie CBT jest Sonia Nuc. Aby umówić się na spotkanie skontaktuj się z nami mailowo [email protected] bądź telefonicznie 573 921 771.
Chciałbyś jeszcze o coś zapytać? Napisz: [email protected] . Jesteśmy tutaj dla Ciebie :)
Literatura:
1. Young, J. Klosko, M. Weishaar "Terapia schematów. Przewodnik praktyka"
2. Arnoud Arntz, Gitta Jacob "Terapia schematów w praktyce. Praca z trybami schematów"
3. Eshkol Rafaeli, David P. Bernstein, Jeffrey Young "Psychoterapia skoncentrowana na schematach"
4. Jeffrey Young, Janet S. Klosko "Program zmiany sposobu życia. Uwalnianie się z pułapek psychologicznych"
