Rozwód klasyfikowany jest, jako jedno z najbardziej stresujących wydarzeń w życiu człowieka. Bez względu na powód rozstania czy płeć, staje się końcem jednego etapu i początkiem drugiego - nowego. Rozwód wymaga odnalezienia się w nowej sytuacji i roli, a także konieczności zmierzenia się z szeregiem emocji, które pojawiają się wraz z podjęciem decyzji o rozpoczęciu nowego, nieznanego dotąd życia. Jak wyglądają etapy rozwodu? Jakie wyzwania na Ciebie czekają? Jak wygląda rozwód okiem psychologa?
Etapy rozwodu
Z sytuacją rozwodu dwojga ludzi spotykasz się często - w gronie znajomych, rodziny. Już wtedy zauważasz, że każda z tych sytuacji jest inna, towarzyszą jej inne emocje i zachowania. Nie ma wyrobionego schematu działania czy gotowych wzorców. Uznaje się, że proces rozwodu można podzielić na trzy etapy, które są z sobą nierozłączne. Zdarzają się sytuacje, kiedy trwanie w jednej z faz, rozciąga się nawet na przestrzeni kilku lat.
W pierwszym etapie dominują negatywne emocje (złość, smutek, niechęć, impulsywne zachowania, problemy z wykonywaniem codziennych czynności czy dezorganizacja życia zawodowego). Początkowo wspólnie z partnerem lub partnerką dzielisz mieszkanie, fundusze, opiekę nad dziećmi. Całości jednak prześwietla poczucie beznadziejności w związku, braku spełnienia, rozumienia przez drugą osobę, odrzucenia fizycznego. Zdarzają się sytuacje, że w tym etapie występuje przemoc fizyczna, która nigdy nie miała miejsca, ataki złości, wielogodzinne kłótnie.
Etap ten kończy się decyzją o rozwodzie oraz wyprowadzką jednego z małżonków, trwa od kilku miesięcy do około dwóch lat.
Etap drugi, to etap przejściowy. Charakteryzuje się budowaniem nowych relacji w innych rodzinach, wchodzeniem w nowe, nieznane role, zmianą stylu życia, wchodzeniem w nowe znajomości. To czas prób i błędów, wzlotów i upadków, ponieważ wiele decyzji jest podejmowanych eksperymentalnie, jako sprawdzenie siebie i otoczenia. Pojawia się tutaj cały wachlarz stanów emocjonalnych: poczucie odrzucenia, gniew, chęć szybkiego zapomnienia o negatywnych przeżyciach, kończąc na impulsywnych działaniach, stanach euforii, poczuciu wolności i niezależności.
Etap drugi trwa kilka lat.
Poczucie stabilizacji jest oznaką wkroczenia w trzeci etap. Każdy z partnerów odbudował swojego poczucie własnej wartości, zmierzył się z bólem i gniewem po rozwodzie. Partnerzy skupiają się na swoim nowym życiu, potrafią w nim funkcjonować oraz zaakceptować zmiany. Możliwe są rozmowy z byłym partnerem w atmosferze spokoju, bez dominacji negatywnych emocji.
Opisane etapy to dopiero początek zmian. Każdy życiowy kryzys, którym bez wątpienia jest rozwód niesie ze sobą lęk przed tym co nowe i nieznane. Warto jednak zauważyć, że rozstanie także pokazuje Tobie wiele możliwości!
Rozwód okiem psychologa
Rozwód wiąże się w kilkoma zadaniami, z którymi dorośli muszą się zmierzyć. Kluczowe są tutaj dwa aspekty. Pierwszy z nich dotyczy odbudowania swojego życia, poczucia bezpieczeństwa i własnej wartości, aby móc wykorzystać druga szansę, jaką daje rozstanie. Drugi natomiast wymaga ochrony dzieci przed angażowaniem ich w konflikty okołorozwodowe.
Nie ma co ukrywać, że zadania te nie są proste do wykonania, kiedy czujesz natłok zmiennych emocji, chaosu, wewnętrznego rozdarcia, ale są one konieczne do wejścia w nowy etap, bez śladu przeszłości. Pierwsze zadanie wiąże się z wykonaniem kolejnych, które są jego składowymi. Jakie to składowe? Odpowiedź znajdziesz poniżej.
Zakończyć małżeństwo
Naturalnym jest, że sposób zakończenia małżeństwa, silnie wpływa na późniejsze relacje z byłym małżonkiem. Jeśli jedna ze stron odkrywa romans współmałżonka, odchodzi bez uprzedzenia z dziećmi, zostawia list pożegnalny, to w drugiej osobie uruchamiają się destrukcyjne zachowania, gniew, chęć zemsty, poczucie bycia oszukanym, co silnie rzutuje na próbę budowania nowych relacji z innym partnerem oraz znacząco wydłuża proces pogodzenia się z rozpadem małżeństwa.
Ważne jest, aby w miarę możliwości, zakończenie małżeństwa przebiegało w atmosferze wzajemnego szacunku do partnera, chęci ograniczenia negatywnych emocji dla obu stron czy obarczania winą. Do tego dochodzi kwestia uregulowania opieki nad dziećmi i podziałem wspólnego majątku. Najlepiej aby każda ze stron, dorośli jak i dzieci, ponosili jak najmniej kosztów emocjonalnych związanych z rozwodem. W tym etapie zdarza się, że nieunikniona jest pomoc mediatora sądowego, który będzie starał się wraz z byłymi partnerami wypracować wspólne ustalenia.
Żałoba po stracie
Etap ten rozpoczyna się już w momencie podjęcia decyzji o rozpadzie małżeństwa, a trwać może nawet kilka lat, jeżeli w jednym z małżonków nie ma zgody na odejście drugiej osoby. Niezwykle ważne jest tutaj uporanie się z bólem po stracie i negatywnymi emocjami. Zdarzają się sytuacje, w których będziesz potrzebować symbolicznych działań, w celu rozliczenia się z nieudanym małżeństwem, np. sprzedaż wspólnego mieszkania, wyrzucenie prezentów od byłego partnera. Potrzebujesz stawić czoła negatywnym emocjom, wyładowaniu złości. Ukojenie mogą także przynieść sesje terapeutyczne z psychologiem, które pomogą przebrnąć przez trudny czas żałoby.
Jeśli ten etap nie zostanie przepracowany, trudno Ci będzie rozpocząć nowy etap w życiu, pozwolić sobie na bycie szczęśliwym i spełnionym człowiekiem.
Odbudowanie siebie
Szczególnie w związkach długotrwałych, zaciera się odrębna tożsamość małżonków. Bardzo silne zakorzenia się pojęcie “my” i to co wspólne, “ja” schodzi na boczny tor. Stopniowo przejmujecie swoje wzajemne przyzwyczajenia czy upodobania co do spędzania wolnego czasu. Powstaje symbioza między dwojgiem ludzi. Po rozstaniu trzeba na nowo odbudować swoje “ja”, poczucie, że mimo braku bliskiej osoby potrafimy dobrze funkcjonować osobno.
W tym etapie często odkrywasz nowe zainteresowania, poznajesz dotąd nieznane rzeczy. Pomocna w tym procesie jest terapia psychologiczna, która ma za zadanie odnaleźć zakurzone „ja” i pozwolić Ci funkcjonować, jako jako samodzielnej jednostce.
Złagodzić i opanować negatywne emocje
Przeżycie złości, bólu, poczucia krzywdy czy wykorzystania, jest niezwykle trudnym zadaniem, jednak bez tego nie ruszysz dalej. Brak pracy nad gromadzącymi się emocjami, spowoduje pozostanie nawet na wiele lat w jednym punkcie, który nie pozwoli Ci ruszyć dalej.
Silne negatywne emocje, mogą doprowadzić do chęci zemsty na byłym partnerze objawiając się na przykład w postaci ograniczania kontaktu z dzieckiem, tak aby poczuć siłę władzy i dominacji. Niestety, w tym przypadku, największą krzywdę wyrządza się dziecku, a nie byłemu partnerowi.
Ruszyć do przodu
Po rozwodzie pojawia się przestrzeń na odkrywanie nowego - wchodzenie w nowe relacje, umiejętność cieszenia się z tego, co jeszcze może przyjść. Niepowodzenie w małżeństwie nie musi oznaczać, że wszelkie Twoje relacje skończą się w podobny sposób. Pamiętaj, że każda z sytuacji kryzysowych, które Ciebie spotkały, powodują, że jesteś bogatsza/y o bardoz cenne doświadczenia. Wiara w swoje możliwości, zaufanie do siebie czy emocjonalna stabilność, wpływa pozytywnie nie tylko na Ciebie samego, ale i na sposób w jaki postrzegają Cię ludzie.
Odbudowa
Czyli główne psychologiczne zadanie rozwodu. Jest to nic innego, jak satysfakcjonujące życie, bez przymusu zawierania kolejnego związku małżeńskiego lub zbudowanie nowej, trwałej relacji z drugą osobą. Jest to pełna akceptacja siebie ze wszystkimi słabymi i mocnymi stronami. Budowanie swojego szczęścia w oparciu o siebie samego.
Odbudowa polega na przejściu każdego z wcześniejszych etapów, pogodzeniu się z tym, co wydarzyło się w przeszłości i budowaniu siebie tak, jak tego chcemy. Umiejętnością cieszenia się z nowych wyzwań, poznawania się nowych ludzi, albo i nowej miłości.
Z rozwodem wiąże się wiele emocji, jest to niezwykle trudny czas w życiu każdego człowieka. Wymaga przeorganizowania dotychczasowego życia, skonfrontowania się z dotychczasowymi przeżyciami, wyzwala także szereg negatywnych odczuć, jak złość czy poczucie beznadziejności.
Nie zostawaj z tym sam. Korzystaj ze wsparcia bliskich, przyjaciół. Pozwól sobie na płacz i złość, nie tłum w sobie emocji. Skorzystaj z pomocy specjalisty, który razem z Tobą przejdzie przez ten trudny okres, a następnie wspólnie z Tobą stworzy pełen wachlarz nowych możliwości.
Bibliografia:
Blakeslee S., Wallerstein J. (2006). Druga szansa. Mężczyźni, kobiety i dzieci dziesięć lat po rozwodzie. Wydawnictwo: Charaktery.
Na zakończenie przypominamy także, że w Centrum Sensum, tworzymy cykliczne grupy wsparcia, będące wspólną i bezpieczną przestrzenią wymiany doświadczeń i rozmów na trudne tematy. W zależności od celu, jaki ma przed sobą dana grupa, Uczestnicy mogą pracować nad:
- komunikacją w związku
- umiejętnością budowania zdrowych i satysfakcjonujących relacji interpersonalnych
- niwelowaniem trudności związanych z odczuwaniem wysokiego napięcia emocjonalnego
- stawianiem zdrowych granic w relacjach interpersonalnych
- umiejętności radzenia sobie w sytuacjach stresowych
- zwiększyć świadomość własnych zachowań
Chcesz wiedzieć więcej? Zapoznaj się z ofertą grupa wsparcia!
